Alles over koelvloeistof!
We zien in de werkplaatsen steeds meer soorten koelvloeistoffen verschijnen. We noemen er een paar:
- BS -26 blauw/groen
- G11 blauw / yellow / roze / rood / lila / blank
- G12+ /G12++ /G12 Evo / G13 / G37 / G48 / PSA / Volvo
Tegelijkertijd zien we in toenemende mate dat ondernemers minder producten in de schappen willen. Kunnen we door te combineren het aantal koelvloeistofproducten (KVS-producten) terug brengen naar 1, 2 of 3 typen?
Om daar achter te komen moeten we weten wat de verschillen zijn, en wat koelvloeistof nou eigenlijk is? U leest alles over koelvloeistof in dit artikel!
Wat is koelvloeistof?
In de basis bestaat koelvloeistof uit 3 elementen: Demiwater, Glycol en additieven.
Glycol kunnen we onderverdelen in:
- Mono Ethyleen Glycol (MEG): een giftige alcohol. Dodelijk voor de mens bij 300 gram. het kookpunt is ongeveer 200 graden en het vriespunt is -12,5 °. Het gif wordt geneutraliseerd met ethylalcohol. Ethyleen Glycol wordt het meeste gebruikt in de automotive en industrie. De reden: Ze werken efficiënter, dus een kleiner koelsysteem nodig, (doorslag gevend belang in automotive) Het is een kleurloze, reukloze maar zoete vloeistof die in alle verhoudingen mengbaar is met water. Mono Ethyleen Glycol bestaat voornamelijk uit; 1,2 Ethaandiol, diethyleenglycol
- Mono Propyleen Glycol (MPG): een kleurloze, reukloze vloeistof met zoete smaak welke als niet toxisch (niet giftig) wordt geclassificeerd. Antivries op basis van propyleenglycol heeft goede smerende en corrosie werende eigenschappen.Echter de warmteoverdracht voor verbrandingsmotoren is meestal onvoldoende, en om die reden wordt het niet veel toegepast in de automotive. Deze koelvloeistof wordt voornamelijk gebruikt in de farmeutische, drank en voedingsindustrie.
- Glycerol gebaseerde koelvloeistoffen, ook wel bekend onder de G13 specificatie. Glycerol is weliswaar milieuvriendelijker dan MEG maar ook in mindere mate beschikbaar voor deze toepassing. Glycerol is een bijproduct uit de productie van biobrandstof maar kan ook van plantenmateriaal gemaakt worden.
97% van koelvloeistof bestaat uit water & Glycol. Maar als 97% van de koelvloeistof bij alle koelvloeistoffen nagenoeg gelijk is zitten de verschillen dus in het additievenpakket.
Het additievenpakket
Om de koelvloeistof de gewenste eigenschappen te geven zijn er additieven (chemische toevoegingen) nodig. Deze additieven worden toegevoegd om de vorming van o.a. corrosie, cavitatie (vorming en vernietiging van kleine luchtbelletjes die schade kunnen veroorzaken aan bijvoorbeeld de waterpomp), afzettingen en sludge (neerslag van onoplosbaar materiaal) tegen te gaan.
Om te voorkomen dat er vergiftiging optreedt door inname van de koelvloeistof, wordt er altijd een bitterstof toegevoegd. Hierdoor laten honden in het voorbijgaan van een onverhoopt gelekte koelvloeistof de vloeistof met rust. Ook zal het ervoor zorgen dat kinderen de koelvloeistof niet opdrinken, mens en dier zullen namelijk na inname erg ziek worden.
We kunnen de koelvloeistof elke gewenste kleur geven door er een kleurstof aan toe te voegen, een zogenoemde dye waarover u zometeen meer leest.
Verder zijn er nog stabilisatoren tegen uitzakkingen (ophopingen van het mineraal silicaat), dispergenten voor hardwater verdraagzaamheid, een pH-buffer om de zuurtegraad te waarborgen en anti-schuim additieven om ervoor te zorgen dat zo min mogelijk lucht in de vloeistof opgesloten wordt tijdens het verpompen.
De additieven die gebruikt worden in koelvloeistof moeten er voor zorgen dat:
- chemische reacties in de koelvloeistof worden vertraagt.
- creëert bescherming voor oppervlakken en voorkomt dat ethyleenglycol deze beschadigt;
- vertraagt de verspreiding van corrosie.
De onderverdeling van het additievenpakket
Het additievenpakket kunnen we onder verdelen in:
- IAT: Inorganic Acid Technology
- OAT: Organic Acid Technology
- HOAT: Hybrid organic acid technologie (silicaten en OAT gemengd)
- L-OAT: Lobrid
IAT is de conventionele koelvloeistof zoals we deze vroeger hadden met het korte verversingsinterval; elke 2 jaar, vaak groen of blauw van kleur.
Om aan de eerder gestelde eisen te voldoen bevat deze koelvloeistof anorganische (minerale) additieven bestaande uit silicaten, nitraten, amines, fosfaten en/of boraten. Deze koelvloeistof werkt door een soort beschermingsdeken achter te laten zodat het metaal niet aangetast wordt. De minerale remmers die hiervoor zorgdragen worden gedurende het proces opgebruikt en dit houdt in dat er daarna geen capaciteit meer is voor het repareren van beschadigingen in de beschermingsdeken. Dit maakt het systeem kwetsbaar.
Het voordeel van deze koelvloeistof is dat het snel werkt maar tegelijk is het nadeel dat de chemie relatief snel uitgewerkt is. Ook werkt de gevormde beschermingsdeken als een isolator en beperkt dus in enige mate de warmteoverdracht.
OAT – Organic Acid Technology Deze additieven baseren zich op organische zouten. Een OAT koelvloeistof = glycolen (MEG of MPG) gebaseerd met organische additieven, bestaande uit carboxylaten. Hierin vindt men 0% anorganische (minerale) additieven. De organische additieven gaan selectief te werk; in plaats van een beschermingsdeken door het hele systeem op te bouwen zoals bij een IAT, gaan de organische additieven alleen een chemische interactie aan op de plaatsen in het systeem waar aantasting door corrosie dreigt. Hierdoor is het verbruik van de additieven dus veel lager vergeleken met een IAT. Het verversingsinterval van een OAT is dus aanmerkelijk langer (long-life). Het nadeel is dat de bescherming altijd reactief plaatsvindt, er is dus altijd enige vertraging in de bescherming want het oppervlak moet eerst beginnen met corroderen voordat de chemie aan het werk gaat.
HOAT – Hybrid organic acid technologie Silicaten en OAT gemengd. Bij veel lichte metalen is een kleine vorm van corrosie, zoals het ontstaat bij een OAT, niet gewenst; om deze reden is er een hybride koelvloeistof ontwikkeld waarin zowel minerale additieven van een IAT, als organische additieven van een OAT worden gebuikt. De basis is een OAT waar afhankelijk van de toepassing kleine hoeveelheden silicaat, boraat, molybdaat of nitraat aan is toegevoegd. Deze koelvloeistof combineert het long-life effect (OAT) met de snelle bescherming (IAT) van de twee voorheen besproken varianten.
L-OAT – Lobrid KVS met minerale additieven, silicaat, fosfaat, molybdaat en/of nitriet toegevoegd. Lobrids zijn de nieuwste generatie koelvloeistoffen waarin het hybride effect van een HOAT nog beter is afgestemd en gefinetuned voor de toepassing. De minerale additieven zijn verminderd en er zijn meer organische additieven gebruikt, vandaar de combibenaming tussen low en hybrid. De gebruikte minerale additieven zijn vaak in de naam opgenomen zoals bijvoorbeeld: Si-OAT en P-OAT (silicaat- of fosfaat OAT) of een combinatie van de twee: PSi-OAT.
Verschillende kleuren: dye’s
Naast de verschillende additieven, en deze zijn per koelvloeistof verschillend, zijn er ook verschillende kleuren koelvloeistof. Vaak zijn deze rood/roze, blauw, geel of groen. In tegenstelling wat vaak wordt beweerd, dient de kleur van een koelvloeistof puur ter herkenning en heeft niets met de kwaliteit te maken. Koelvloeistof is van origine kleurloos.
Verversen van koelvloeistof
Additieven brengen een laag aan op de betreffende delen, echter de werking van de additieven loopt langzaam achteruit. Daarom moet koelvloeistof om de zoveel kilometer ververst worden.
Met verversen wordt echter niet de gehele beschermlaag afgebroken, en deze wordt dan ook steeds dikker. hierdoor wordt de warmteoverdracht van vloeistof naar metaal steeds moeilijker.
Om dit te voorkomen moet je dus niet alleen de koelvloeistof regelmatig verversen, maar ook het systeem schoon spoelen met Mécatech NCR, zodat de te dikke beschermlaag verwijderd wordt en er een verse nieuwe beschermlaag kan worden opgebouwd.
Maar hoe zit nu met koelvloeistoffen en hun benaming?
De benaming komt van Volkswagen die de benodigde koelvloeistof op deze wijze een naam heeft gegeven. Deze benaming wordt veelal gebruikt in de werkplaatsen, en geeft dan ook regelmatig verwarring als hier van afgeweken wordt.
- G11 = meestal een koelvloeistof bestaande uit een Glycol MEG & IAT additieven.
Voordeel beschermlaag, nadeel snel uitgewerkt. - G12 en G12+ = meestal een koelvloeistof bestaande uit een Glycol Meg & OAT additieven.
Voordeel: Longlife en milieu, nadeel: werkt reactief. - G12++ = Meestal een koelvloeistof bestaande uit een Glycol MEG & SI-OAT additieven.
Voordeel: beperkte beschermlaag, milieu, nadeel: Prijs. - G12 Evo = Meestal een koelvloeistof bestaande uit een Glycol MEG & Si-OAT additieven.
Voordeel; Beperkte beschermlaag, milieu, nadeel: prijs. - G37 PSA = Meestal een koelvloeistof bestaande uit een Glycol MEG & P-OAT additieven.
Voordeel; Beperkte beschermlaag, milieu, nadeel: prijs.
Conclusie omtrent koelvloeistof
Meestal is niet altijd en dat klopt als je de verschillende leveranciers van koelvloeistoffen gaat bestuderen. Waar de ene leverancier een PSA koelvloeistof uitgevoerd is met een OAT pakket, is deze bij de ander uitgevoerd met P-OAT en bij een volgende een P-Si-OAT.
Dit maakt het niet makkelijker om de juiste vloeistof op voorraad te hebben
Wel is het zo dat je met een moderne kwaliteit koelvloeistof een lagere koelvloeistof kan afvullen, andersom kan het juist problemen geven met uitzakken, en zelfs schade
Uw Dupag adviseur kan u goed adviseren, zodat u de juiste koelvloeistoffen op voorraad kunt nemen die benodigd zijn voor uw werkplaats.
Andere nieuwsartikelen
We gaan verhuizen!
Groot nieuws! We verhuizen namelijk van Apeldoorn naar Nijmegen. Naar Bijsterhuizen, om precies te zijn: een bedrijvig terrein net op de grens met Wijchen. Over Bijsterhuizen We zijn niet de eerste. Bijsterhuizen is al jaren een populaire plek voor grote,...
Nieuwe knallende actie Fuchs
Van 1 juni tot en met 31 augustus hebben we een knallende actie met Fuchs. En daar willen we u graag van op de hoogte brengen. De actie Tijdens de actieperiode krijgt u een doos met 12X1 liter verpakkingen olie gratis, wanneer u: 3 X 60L vaten Fuchs olie koopt; of 1 X...
Even nagenieten van de Dupag Relatiedag 2023
Op zaterdag 23 mei organiseerden we voor de derde keer onze Dupag Relatiedag. En net zoals het eerste jaar was het een groot succes. Daarvoor willen we u van harte bedanken. Eiland van Maurik Tijdens een zonovergoten zaterdag, ontmoetten we elkaar voor de tweede keer...